Çölyak Hastalığı Diyet ile Önlenebiliyor

Çölyak nedir?

Çölyak hastalığı, bazı kişilerin vücutlarının glutenli ürünleri tolere edememelerinden kaynaklanıyor. Bu nedenle yeni bir tedavi yöntemi bulunmadığı sürece bu hastalığın şimdilik tek tedavisi glutenden arınmış bir yaşam tarzıdır... Hastalığa sahip olanların şikayetleri, glutenli besinleri bıraktıktan yaklaşık 2 hafta sonra sona erer, iltihap düzelir ve ağırşaktan besin emilimi normale döner. Ancak bu durum herkeste bu kadar hızlı olmayabilir. Öyle ki iyileşme süreci diyete rağmen 1 yıla uzayabilir.

Çölyak belirtileri

Bu rahatsızlık her yaşta ortaya çıkabilen bir hastalık. Ancak çocukluk çağında tanı koymak çok daha kolay. Sebepsiz karın ağrısı, alerji, inatçı kusma, deri döküntüsü, tedaviye rağmen düzelmeyen kansızlık ve gelişme geriliği gibi belirtiler hastalığın göstergesi olabilir. Ancak erişkinlerde tanının koyulması çocuklar kadar kolay olmaz. Çünkü yetişkinlerde bu belirtilerden sadece bir tanesi de görülebilir.

 Birdenbire hasta olduğunuz ortaya çıkabilir

Genetik bir hastalık olan çölyak, her yaşta ortaya çıkabiliyor. Glutene karşı duyarlılığı olmadığını düşünen birinde çevresel faktörlerin etkisiyle aniden çölyak ortaya çıkabiliyor. Beslenme düzeni nedeniyle yoğun gluten almak bu hastalığın tetiklenmesinde çok önemli bir etken.

 Gluten diyeti yeterli olmayabilir

Bazı rahatsızlık sahipleri diyet yapmalarına rağmen tedaviden yanıt alamaz. Bu vakalarda diyete uyumun sorgulanması, tanının tekrar gözden geçirilmesi, pankreas yetmezliği, mikroskopik kolit, ince bağırsağın bakteriyel aşırı gelişimiyle olası laktoz intoleransının araştırılması gerekir. Tedaviye yanıtsız kalan hastalık, tanısı kesinse kortizon tedavisinin denenmesi önerilir. Tedavi edilmemiş hastalık ileride lenfoma ya da başka bir tür kansere dönüşebilir.

 Anne sütü hastalıktan koruyor

Bebeklerin ilk 6 ay mutlaka sadece anne sütüyle beslenmeleri, 1 yaşına kadar da kesinlikle inek sütü içmemeleri gerekir. Yapılan araştırmalar gösteriyor ki anne sütüyle beslenmeyip erken dönemde inek sütüyle tanışan çocuklar, daha fazla çölyaka yakalanıyor. Anne sütünde çölyak hastalığına karşı koruyucu maddeler bulunuyor.

 Non-çölyak nedir?

"Non-çölyak" glüten hassasiyeti çölyak hastalığına benzeyen belirtileri taşır. Ancak kanında hastalığa özgü antikorlar bulunmayan ve ince bağırsak dokusunda hasar gözlenmeyen bir durumdur. Hastalık yüzde 1 oranında görülürken, non-çölyak glüten hassasiyetine toplumun yaklaşık yüzde 20'sinde rastlanır. Belirtileri benzese de daha hafif seyredebilir. Çölyakta olduğu gibi ince bağırsak geçirgenliği yoktur. Ancak baş ağrısı, konsantrasyon bozukluğu, eklem ağrısı, bacak, kol ve parmaklarda uyuşma gibi sindirim sistemi dışı belirtiler bulunabilir. Belirtiler glüten alımından saatler, hatta günler sonra ortaya çıkabiliyor. Bu da doğuştan "immün" yanıt için tipik bir olaydır.